W dzisiejszym wpisie bardziej szczegółowo przedstawimy typy łańcuchów rolkowych .
Zapraszamy!
I. Typy łańcuchów rolkowych oraz ich przykładowe zastosowania.
Łańcuchy rolkowe, podobnie jak omawiane w poprzednim wpisie pasy zębate, stanowią pewnego rodzaju bazę, na której powstają niezliczone ich wersje, często dedykowane do bardzo specjalistycznych zastosowań. Najprostszym podziałem łańcuchów rolkowych jest podział ze względu na budowę. Możemy w nim wyróżnić:
1. Łańcuchy rolkowe napędowe – podstawowy “model” łańcucha służący do przenoszenia napędu pomiędzy kołem napędzającym, a napędzanym. Najprostszym przykładem niech będzie układ łańcuchowy stosowany w rowerze. W zależności od rozmiaru łańcucha – opis w dalszej części – może on przenosić momenty obrotowe od kilkudziesięciu do kilkuset tysięcy Nm. Najczęściej spotykane materiały to stal czarna oraz nierdzewna. Łańcuchy mogą być hartowane, niklowane lub cynkowane.
2. Łańcuchy rolkowe transportowe – jest to praktycznie nieograniczony zbiór różnego rodzaju wykonań i modyfikacji bazowego łańcucha rolkowego. Może on być doposażony w zabieraki, do których są montowane narzędzia, przedłużone bolce na które nakładane są detale transportowane, różnego rodzaju nakładki np. gumowe. Mnogość rozwiązań jest tutaj ogromna! Często spotykamy się z wykonaniami chronionymi patentem, dedykowanymi do danej aplikacji. Podobnie jak łańcuchy napędowe mogą mieć naniesione warstwy ochronne lub mogą być wykonane ze stali nierdzewnej.
3. Łańcuchy rolkowe z pustym sworzniem – specjalna wersja łańcucha rolkowego służąca do szybkiego “przezbrojenia” aplikacji w celu transportu lub produkcji różnego rodzaju towarów. Jest to rozwiązanie korzystne z ekonomicznego punktu widzenia jednak sprawdzi się raczej w małych zakładach nie nastawionych na produkcję seryjną. Łańcuchy tego typu nie nadają się do przenoszenia momentu (napędu) ze względu na brak bolca, który w standardowym wykonaniu łańcucha rolkowego, przenosi największe obciążenia oraz pracuje na ścinanie. Jest to wyłącznie łańcuch transportowy. Najpopularniejsze materiały to stal czarna i nierdzewna. Ze względu na częste “przezbrojenia” nie stosuje się ocynku lub niklowania – warstwa ulegnie wytarciu.
4. Łańcuchy rolkowe bezobsługowe – specjalny typoszereg łańcuchów o unikalnej konstrukcji tulejek i rolek. Zwykle jest to spiek zapewniający tym dwóm elementom składowym, minimalne tarcie przez co możliwe jest całkowite wyeliminowanie konieczności smarowania! Jest to znakomite rozwiązanie do zastosowania w trudno dostępnych miejscach w maszynie lub wyjątkowo odpowiedzialnych aplikacjach, gdzie każdy przestój wiąże się z dużymi stratami finansowymi, a nawet zatrzymaniem produkcji w zakładzie. Łańcuchy te to najczęściej produkty flagowe producentów, charakteryzują się zastosowaniem nowoczesnych technologii oraz ponadprzeciętną trwałością.
II. Podział łańcuchów ze względu na normę, podziałkę oraz ilość rzędów
Najczęściej spotykanymi łańcuchami w Europie są łańcuchy wykonane wg tzw. normy brytyjskiej (British Norm) lub ISO 606. Określa ona podstawowe wymiary geometryczne łańcucha – jego podziałkę, średnicę rolki i szerokość rolki, a także minimalną wytrzymałość łańcucha na zerwanie. Drugą normą, którą możemy spotkać na naszym rynku jest norma amerykańska ANSI. O ile w obu wymienionych normach podziałki łańcucha są zgodne (wyrażone w calach) to różnią się one wymiarami rolek dlatego też łańcuch “brytyjski” nie będzie współpracował z kołami amerykańskimi i odwrotnie.
Podstawowe typy łańcuchów rolkowych wg normy ISO przedstawiamy poniżej. Najpopularniejsze zostały pogrubione:
1. 04-1 (p=6mm), 05B (p=8mm), 06B (p=9,525mm), 08B (p=12,7mm), 10B (p=15,875mm), 12B (p=19,05mm), 16B (p=25,4mm), 20B (p=31,75mm), 24B p=38,1mm), 28B (p=44,45mm), 32B (50,8mm), 40B (p=63,5mm), 48B (p=76,2mm), 56B (p=88,9mm), 64B (p=101,6mm), 72B (p=114,3mm)
2. 04C-1 (p=6,35mm), 06C-1 (p=9,525mm), 08A (p=12,7mm), 10A (p=15,875mm), 12A (p=19,05mm), 16A (p=25,4mm), 20A (p=31,75mm), 24A p=38,1mm), 28A (p=44,45mm), 32A (50,8mm), 36A (p=57,15mm), 40A (p=63,5mm), 48A (p=76,2mm)
Powyższe łańcuchy mogą występować w wykonaniu jednorzędowym lub wielorzędowym. Przykładowe oznaczenie: 08B-1 – łańcuch półcalowy, jednorzędowy; 08B-3 – łańcuch półcalowy, trzyrzędowy. Analogicznie można opisać wszystkie powyższe pozycje.
III. Przykładowe branże, gdzie stosuje się łańcuchy rolkowe
1. Branża motoryzacyjna – tutaj zastosowanie łańcuchów napędowych jest wyjątkowo często spotykane. Najpopularniejsze typy łańcuchów rolkowych, które spotkamy w motoryzacji to bez dwóch zdań łańcuchy rozrządu. Jest to konstrukcja niezwykle odpowiedzialna od działania której zależy bezpieczeństwo uczestników ruchu drogowego. Wymagania stawiane łańcuchowi rozrządu są tak ekstremalnie wysokie, że na ogólnoświatowym rynku są raptem dwie firmy, które mogą się pochwalić niemalże monopolem – niemiecki IWIS oraz japońskie Tsubaki. Powtarzalność wykonania musi być na poziomie 100% ponieważ “jeden wadliwy łańcuch = jeden zniszczony silnik”. Poza łańcuchami rozrządu, w branży motoryzacyjnej spotkamy wiele specjalistycznych wykonań łańcuchów rolkowych transportowych oraz napędowych, które znajdują zastosowanie w kilometrach linii technologicznych w każdej fabryce samochodów na świecie.
2. Branża spożywcza – tutaj prym wiodą łańcuchy w wykonaniu nierdzewnym, ze względu na wysokie wymagania dotyczące czystości produkcji. Łańcuchy stosowane w branży spożywczej służą najczęściej do transportu więc są wyposażone w zabieraki lub nakładki pełniące odpowiednie funkcje. Coraz częściej łańcuchy są zastępowane pasami poliuretanowymi lub taśmami transportowymi, ze względu na znacznie wyższą czystość (brak konieczności smarowania). Łańcuchy muszą być smarowane specjalnymi smarami dopuszczonymi do kontaktu z żywnością co podnosi koszty produkcji.
3. Branża wydobywcza – spotkamy tutaj łańcuchy rolkowe napędowe oraz transportowe, przystosowane do pracy w najtrudniejszych warunkach. Zabezpieczone specjalnymi smarami mogą pracować w tam, gdzie nie sprawdzi się żaden pas napędowy. Często stosowane są tutaj łańcuchy napędowe wielorzędowe (w przemyśle petrochemicznym nawet do 8 rzędów!), spełniające bardzo rygorystyczne normy jak np.: A.P.I.
W naszej ofercie znajdą Państwo szeroki wybór łańcuchów rolkowych uznanych europejskich producentów. Poza wykonaniami katalogowymi możemy dostarczyć również łańcuchy specjalne. Służymy pomocą w doborze i konfiguracji. Chętnie wykonamy projekt napędu aby zweryfikować jego poprawny dobór i oszacować żywotność. Zapraszamy do kontaktu z naszym działem technicznym.